Exit tv
“Watching television is like taking black spray paint to your third eye.” – Bill Hicks.
Hoe krachtig was dit ritueel mijn leven ingesluimerd, om ’s avonds uitgeput neer te ploffen op de bank in de volle overtuiging mijn bovenkamer even leeg te kunnen maken en innerlijke rust te zullen vinden door met mijn verstand op nul naar dat kunstmatige massamedium – de televisie – te staren. Ik koesterde dit moment van totale ontspanning alvorens doodmoe het bed in te rollen. Ik eiste dit ogenblik op, reclameerde het, om de volgende dag weer drie slagen in de rondte te kunnen gaan rennen. Het lijkt volkomen onschuldig en onontbeerlijk om jezelf dit moment te gunnen, maar schijn bedriegt, helaas.
Als zitten het nieuwe roken is, dan is tv kijken de nieuwe crystal meth verslaving. Niet dat het eventjes lijfelijk ontspannen voor de tv meteen zo slecht is, maar eerder de content die op je afgevuurd wordt. Niet alleen is dat van een bedroevend laag niveau (laten we eerlijk wezen), het is bovendien erg misleidend en beïnvloedbaar.
Zodra je op een knop drukt word je door een eindeloze stroom externe prikkels in bezit genomen; stimulus (vaak van negatieve aard en met veel consternatie) die je onderbewustzijn bij de kladden grijpen en je in een staat van trance brengen. Je leunt wat achterover en hoeft weinig lichamelijke actie te ondernemen, maar je hersenen moeten daarentegen al deze binnenkomende informatie zien te verwerken. Je hersenen werken wel, maar niet op een zinvolle en actieve manier zoals bijvoorbeeld bij het lezen van een boek, waar je je brein moet inspannen, je een visuele voorstelling maakt van wat je leest en probeert de woorden te begrijpen. Een boek lezen stimuleert de verbeeldingskracht en creativiteit – het houdt je hersencellen fit. Tv kijken maakt je bovenkamer lui en de content die je wordt opgedrongen is intussen doodvermoeiend. Volgens neurologisch onderzoek is er zelfs sprake van een duidelijk verband tussen te veel tv kijken en ontwikkelingsstoornissen bij jonge kinderen.
Inmiddels weet ik beter en vind ik mijn troost in heilzamer vermaak. Om te ontsnappen uit de greep van de sores van alledag ga ik sporten, schrijven of lees ik een boek. Oprecht deel ik graag mee dat koud douchen mij helpt mentaal te ontspannen. Dagelijks een plens koel water over je heen verlaagt je stressniveau – het wordt zelfs gebruikt bij de bestrijding van depressies. Daarnaast voel je je energieker, verbetert je immuunsysteem en boost je je haar en huid. Ik kan met de hand op mijn hart verkondigen dat de ontdekking van dit helende ritueel een ware openbaring voor me is geweest – het heeft daadwerkelijk een uiterst positief uitwerking op je complete welzijn. Maar de meest zegenrijke en verstandige beslissing die ik heb genomen, waarna mijn leven zoveel beter is dan voorheen, is het opzeggen van mijn tv-abonnement.
Voorwaar, ik zeg u. Hoe eerder je de band met dit abonnement loslaat, des te vrijer word je weer in alles.
Schenk jezelf een nieuw leven en verlos je van al die geestdodende tv programma’s die welig tieren op leedvermaak, die weinig denkkracht vereisen en bewust teren op goedkope sensatie. Ontlast jezelf van die zogenaamde reality-programma’s – die zo nep zijn als de jukbeenderen van Cher. Laat je niet meer verleiden door die ellenlange reclameblokken waarin bloedirritante commercials elkaar in rap tempo opvolgen en laat je niet in de waan brengen door die maalstroom van desinformatie, propaganda en leugens dat wordt verhuld als nieuws. Dat is trouwens nog wel het ergste van alles: het nieuws! Waarom noemen ze het überhaupt ‘nieuws’? Alsof het zo vernieuwend is wat we te zien krijgen. Verdeeldheid en overspel. Moord, brand en doodslag. Oorlogen en hongersnood en mensen die tekeer gaan als wilde dieren. Ja, er is veel ellende in de wereld. Ik zeg niet dat je je hoofd in het zand moet steken. Maar wat voor onmenselijkheden zijn ons nog vreemd? Ik zeg: Verbeter de wereld, begin bij jezelf: stop met het kijken naar het nieuws!
“Nieuws is voor de geest wat suiker is voor het lichaam.” – Rolf Dobelli
Ik voel de rimpels in mijn voorhoofd trekken als ik zie hoe voor veel mensen het een ware obsessie lijkt om steeds op de hoogte te moeten blijven van het laatste nieuws. Overigens niet alleen door te kijken naar de tv, maar ook achter hun computer of met hun smartphone. Bij elke gelegenheid consumeren ze het nieuws, zoals een suikerjunk de snoepkast plundert; ze moeten scoren, en wel meteen. Volgens wetenschappelijk onderzoek heeft het hetzelfde effect als iedere andere endorfineverslaving om als nieuws-addict de laatste bulletins te consumeren. Met ander woorden: niet gezond, dus!
Hetgeen de media tentoonspreidt is overigens zeer betwijfelbaar. Steeds vaker vallen omroepen door de mand bij het verspreiden van nepnieuws, en van misleidende en onjuiste informatie om een opinie te beïnvloeden of om hun eigen schoorsteen even flink te kunnen laten roken. En niets verkoopt beter dan paniek! Vooral de publieke omroep beschikt over de hinderlijke gewoonte om een schrijnend eenzijdig beeld van de werkelijkheid te schetsen, om boodschappen te blijven herhalen en angst te zaaien – c.q. te manipuleren.
Kortom: in plaats van ontspanning en stressvermindering werkt het tv kijken averechts en helpt het je hersenpan naar de filistijnen. Het beïnvloedt je wil en het tast je geest aan, ten slechte!
Ik had nooit durven vermoeden dat het opzeggen van mijn abonnement zo’n positieve impact op mij had kunnen hebben. Eén ding weet ik: ik wil het niet meer in mijn leven hebben! Het is alsof ik verstoringen in mijn geest heb verbannen waardoor ik meer rust in mijn hoofd heb en ik me beter kan concentreren. Ik kan het iedereen aanraden om hetzelfde te doen. Al zal het voor menigeen even wennen zijn om meteen cold turkey te gaan, maar je leven verandert compleet, ten goede. Het ergste wat je zou kunnen overkomen is dat je op een verjaardag een keer onverhoeds met je mond vol tanden komt te staan als iemand over de laatste mediahypes begint. Soms kunnen deze mensen je verbaasd aankijken als je zegt dat je geen televisie kijkt en dat je het nieuws bewust niet volgt. Sommigen kunnen dan een betoog gaan houden waarin ze menen dat het je plicht is als burger om actueel te zijn en je op de hoogte te houden van de toestand in de wereld. Ik beargumenteer dat dan door mee te delen dat wanneer er écht iets gebeurt in de wereld wat er toe doet – iets wat mij en mijn omgeving aangaat – het mij wel weet te bereiken. Vaak is dat niet voldoende om zo’n bevlogen moraalridders te overtuigen. Uiteindelijk vraag ik hen wat zij dan het meest relevante nieuwsbericht van de dag vinden. Als ze dat in volle overtuiging en uiterst gedistingeerd hebben meegedeeld, vraag ik hun welke invloed zij daar dan op denken te hebben uitgeoefend. De reacties zijn voorspelbaar – soms zelfs hilarisch.
Gooi nu niet meteen de tv uit het raam – mocht ik je terstond overtuigd hebben. Er is namelijk helemaal niks mis mee om zo nu en dan eens heerlijk onderuit te zakken en een goeie film aan te zetten. Oké, een film speelt ook in op een bepaald ideaalbeeld. Maar het wordt verkocht als fictie. In ons achterhoofd weten we dat het een versimpeling is van de werkelijkheid. Eenzijdige, leugenachtige nieuwsberichten en schijnbedrieglijke tv programma’s daarentegen, worden bruusk in onze strot gepord als glasharde realiteit. Kies dus liever een film uit met een inhoud, een die met passie en artisticiteit is gemaakt en een goede boodschap uitdraagt – goede fictie biedt tenslotte genoeg stof tot nadenken (alhoewel een superfoute guilty pleasure* ook garant kan staan voor vermaak en ontspanning). Kijk die in iedere geval niet op de commerciele tv, waar je te pas en te onpas een reclame-marathon voor je kiezen krijgt, maar zet gewoon een dvd op, of stream er een.
Het opzeggen van je tv abonnement is een goede investering in persoonlijke groei en het reduceren van stress. In het beste geval verrijkt het je leven. Het kost bovendien helemaal niets – het bespaart je zelfs geld. Je houdt meer tijd over voor nuttige dingen en er is genoeg vermaak van betere kwaliteit. Los van de eindeloze voordelen die het biedt is het gewoonweg bijzonder heilzaam. Ik kan niet garanderen dat het voor íedereen werkt, maar het is de moeite van het proberen waard. Baat het niet? In elk geval schaadt het niet.
Zo, nu eerst even afkoelen onder de douche.
*Guilty pleasure Een Engelse uitdrukking die vrij vertaald kan worden als “schuldig pleziertje”. Iets waar je naar verlangt maar waarvan je weet dat het eigenlijk niet hoort [vaak van toepassing op bepaalde films die volgens de algemene opinie ‘niet kunnen’]
Een guilty pleasure is meestal iets onschuldigs.
- www.betekenis-definitie.nl
10092020 BjornKnoops